Ғибратнама

Лұқпан хакім Алланың әулие құлдарының бірі болумен қатар әдеппен сөйлейтін, парасат-пайымы жоғары кісі болған. Тіпті Құранда да оның мадақталған тұсы кездеседі. Дәуіт пайғамбардың тұсында өмір сүрген ол қара нәсілді құл болған екен. Алайда әдемі сөздерімен, ерекше білімдарлығымен басқалардан оқ бойы озық тұрған.  Осыны аңғарған біреу оған бір жолы: - Мал баққан қойшы болсаң да, ел осы неліктен сенің сөзіңе құмар? - деп сұрағанда, ол: - Өйткені мен көзімді харамға жұмдым, тым еркіне жібермей тілімді тістедім, аз тамақтандым, уәдемде тұрдым, маған қатысы жоқ нәрселерге көңіл аудармадым, - деп жауап берген екен.  Лұқпанның қожайыны бір қой сойып, соның ең жақсы жерінен кесіп әкелуін тапсырғанда, ол ойланып жатпастан сойған қойының тілі мен жүрегін кесіп әкелген екен

Аббасилық халифа Харун Рашит (ө.ж. 193/809) бірде түскі асқа түйе етін сұратты. Еттен бір кесіп аузына салғаны сол еді, қасындағы уәзірі Жафер Бермеки сықылықтап күліп жіберді. Аяқ астынан уәзірін күлкі қысқанына таңырқаған Харун Рашит бұның мәнісін білмек болды. Сол кезде Жафер Бермеки былай деді: - Уа, барша мұсылмандардың басшысы! Алдыңыздағы мына түйенің етіне бола қанша пұл шығындалды деп ойлайсыз? - Көп болса төрт дирхәм ақша жұмсалған шығар... - Жоқ! Сізге өтірік маған шын бұған тұп-тура төрт жүз мың дирхәм кетті. - Бұл қалай болғаны? - Ол былай: Бірде сіз аспазшыдан түйенің етін сұратқан едіңіз. Алайда ол күні ас үйде түйе еті жоқ еді. Мен содан бері сіз сұратып қала ма деп, күн сайын ас үйге түйе етін алғызуға бұйрық бердім. Сол күннен бергі сойғызған түйеге ке

        Біздерді иманның қуанышына бөлеген Жаратушы Алла Тағалаға  сансыз мадақ-мақтаулар болсын!         Адамзаттың қараңғылықтан, жарыққа шығуына себепші болған бүкіл әлемнің мақтанышы-Пайғамбарымыз Мұхаммед Мұстафа (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын!)         Мәуліт дегеніміз - Адамзаттың асыл тәжі Пайғамбарымыз (оған Алланың салауаты мен сәлемі болсын!) дүниеге келген күн. Мәуліт – араб сөзі, қазақша «туған күн» деген мағына береді. Ұлы жаратушы өз құлдарын тура жолға бастау үшін, жөн сілтеуші етіп, Пайғамбарларын бірінен кейін бірін жіберіп отырды. Әр Пайғамбар өз міндетін қалтықсыз орындаумен қатар ақырғы Пайғамбардың келетінін алдын-ала хабарлап кетті.

Әлемге көз салып қарасаңыз, әр жаратылыстың өзіндік міндеті мен мақсаты бар екенін көресіз. Барлығы да уәзипасын адал атқаруға тырысуда. Жер бетіндегі ұшқан құс, жүгірген аң, өскен жасыл желек атаулының бәрі күн ертең есеп беретіндей ынта-шынтамен қызмет етуде. Ал жер бетіндегі күллі адам баласы да дәл солардай жанталасып, өзінің төл уәзипасын атқару үстінде ме?! Күллі ғалам дамылсыз әрекет етіп жатқанда кейбір адамдардың өз міндетін қаперге алмай қылжақтап әңгіме айтып, ыржақтап күлгенін қалай түсінесіз? Шыбын екеш шыбынның міндеті бар да әлгінікі жоқ па? Өмірге сайран салу үшін келген бе әлде?! Бұл «неғылған батпай құйрық, айдалада жатқан құйрық?!». Сіз тауда сейіл құрып жүріп, көз ұшынан менмұндалаған алып сарай көріп, жанына барып, ашық есіктен ішіне кіріп, қалағаныңызша сайран са

Алла Тағалаға шексіз мақтаулар мен мадақтаулар болғай! Біз Оны мақтап-мадақтаймыз, одан жәрдем және кешірім сұраймыз, сондай-ақ өз жанымыздың жамандығы мен қате іс-амалдарымыздан Алладан пана тілейміз. Ешқандай серігі болмаған Алладан басқа тәңір жоқ екендігіне және Мұхаммед ﷺ  Оның құлы әрі елшісі екендігіне куәлік береміз.  Раббымыз  Алла құлдарына ерекше мейірімді. Біз пенделер осы мейрімді иман ләззатын сезгеннен кейін біле бастаймыз. Егер адам бойында иман негіздері орныққан болса,ол кейін тамыры тереңге бекіп, бұтақтарын биікке самғатып, бүршік жарып, жапырақ жайып, жеміс беріп, зәулім бәйтерекке айналады. Бұл жеміс ол үшін дүниелік және ақыреттік азық болады. Иман- ақылдың нұры,сана-сезімнің және жүректің өзара үйлесім табуы. Иман жолын көрсетушілер олар- п

Ертеде жүрегін бақытқа қауыштыру үшін елден жырақ жүріп Алла Тағалаға құлшылық жасайтын бір пенде болыпты. Сондай-ақ сол аймақта ауыр дертке шалдыққан бір әйел де бар екен. Әйелдің бауырлары бәлкім аурудан айығуына бір себі тиіп қалар деп оны әлгі құлдың қасына апарып, қалдырып кетіпті. Бірнеше күн өткенде, әлгі пенде нәпсісін тыя алмай, әйелмен зина күнәсын жасап қояды. Содан жығылғанға жұдырық болып, әйел жүкті болып қалады. Не істерін білмей, әбден абдырап, титығы таусылып отырғанда оған лағынет атқыр шайтан келіп: «Саған бұл қайғыңнан арылудың жолын мен айтайын. Сен бұл әйелді өлтіріп таста. Әйтпесе, бауырлары біліп қойса, сені тірі қалдырмайды», деп «ақыл» береді. Амалсыз осы «ақылға» тоқтаған құл әйелді өлтіріп, жұрт көзінен таса жерге апарып көміп тастайды. Ел ішінде с

Күндердің күнінде ауқатты отбасын басқарып отырған әке баласын ертіп, шалғайда жатқан бір ауылға барады. Мақсаты - баласына адамдардың қаншалықты кедей, жарлы болуы мүмкін екенін және өздерінің дәулеті шалқып тұрғанын көзімен көрсету. Өте кедей тұрмыс кешіп жатқан бір отбасын таңдап, солардың үйінде бір күн бір түн өткізеді. Жолдан қайтқанда әкесі үлкен бір іс тындырғандай: «Балам, адамдардың қаншалықты кедей болуы мүмкін екенін байқадың ба?» - деп сұрайды. Баласы да жұлып алғандай бірден жауап қайырды: «Иә, әке, көрдім!» -  Енді содан көкірегіңе не түйдің, - деп сұрады әке масаттана. -  Менің байқағаным мынау әке: Біздің үйде бір ит болса, оларда төрт ит бар екен. Бізде бақшамыздың ортасын алып жатқан қауызымыз бар болса, оларда терең де мөлдір көлдері бар екен. Бі

Мұсылманша жыл санауы «қамари» ай күнтізбесі бойынша айлардың екінші айы Сафар айы болып келеді.. “Сапар” сөзінің (арабша: صفر) ай атына қатысты кең тараған екі мағынасы бар:          1) сары, сарғаю: сапар айына атау берілгенде күз болып, айнала сап-сары түске оранған;          2) бос, нөл (араб: сифр): мұсылмандар осы айда Меккеден көшіп кеткеннен кейін қала босап қалған. Қазіргі таңда ел арасында: «Осы сапар айында үйленуге, неке қиюға және той жасауға, ұзақ жолға шығуға болмайды» деушілер де кездеседі. Мұндай түсінік сонау ертеректе Ислам діні келмей тұрып арабтарда болған ырым. Оларда сапар айы – бақытсыздық айы, сорлы бір ай деп қабылдаған. Сондықтан, бұл айда үйленсе яки бір істі бастаса ол іс

Негізгі аты - Әли ибн Әбу Тәліп ибн Әбдүл-Мүттәліп ибн Хишам ибн Әбди Манап ибн Құсайи ибн Киләб ибн Мүррә ибн Кағб Лүей әл-Құрайыши әл-Хашими. Ол - хижрадан жиырма жыл бұрын дүниеге келген, Пайғамбарымыздың (с.а.у.) ағасы Әбу Тәліптің шаңырағындағы кенже ұл. Хазіреті Әли төрт ұл мен тоғыз қыздың әкесі. Бұлардың арасындағы Пайғамбарымыздың "олар менің дүниеде иіскеп сүйген екі райханым" деген ұлдары Хасан мен Хұсейн, қыздары Зейнеп пен Үммүгүлсім Алла Елшісінің (с.а.у.) қызы Фатима анамыздың құрсағынан шыққан. Фатима анамыздың көзі тірісінде ол екінші рет үйленбеген. Мүминдердің әміршісі, Жәннатпен сүйіншіленген он сахабаның бірі, Пайғамбарымыздың (с.а.у.) күйеу баласы, Алланың арыстаны, ғылым қаласының қақпасы ретінде танылған төртінші халифаның ғұмыры дастанға толы. Оның шыншылды

Нәби есімді  кедейдің жүйрік тұлпары бар еді. Бір бай: «Осы атыңды маған сат» деп қомақты қаржы ұсынса да, ол бас тартады. Ақшаға сатып ала алмасын білген бай айлаға көшеді. Нәби жолаушылап келе жатқанда,  бай қайыршының киімін киіп,  оның алдынан шығады. «Қайыршы»  қыр астындағы ауылға жете алмай отырғанын айтып көмектесуін өтінеді.   Ойында ештеңе жоқ  Нәби: «апарып тастайын» дегенде бай: «Шырағым, аттан түсіп мені мінгізіп жібермесең, қозғала алар емеспін» - дейді.  Айласын асырған бай атқа отыра қамшыны басады. Істің мәнісін енді түсінген Нәби: «Байеке, тоқтай тұрыңызшы, айтатұғын бір сөзім бар» - депті. Бай бұл пақыр не дер екен деп, атын іркіп: «Ал, бейбақ, не дейсің, айт айтарыңды» - дейді зекіріп.  Нәби сонда: «Мұны  ешкімге ай