Намаз бабы

С: Шәһид болып қайтқан кісінің үкімі басқаша бола ма? Ж: Иә, оның үкімдерінде өзгешеліктер бар. С:  Ол үкімдер қандай? Ж: Кәпірлер өлтірген мұсылманның денесі майдан даласында табылса немесе соғыстан жаралы болып қайтып, сол жарақатының себебінен қайтыс болса, ия болмаса мұсылмандар зұлымдықпен өлтіріп, құны төленбейтіндей болса кебінделіп, жаназасы шығарылады, жуылмайды. С: Егер шәһид жүніп күйінде қайтыс болса да жуылмайды ма? Ж: Әбу Ханифаның пікірінде жуылады. Ал, Әбу Юсуф пен Мұхаммед жуылмайды деген. Шәһид болып қайтқан сәби бала туралы да осындай пікірталас бар. Әбу Ханифа жуылады десе, өзге екеуі жуылмайды деген пікірде. С: Шәһид болып кеткендердің денелері басқа қайтыс болғандар секілді жуылмайтынын білдік. Ал, оның үстіндегі қаны жуылып, қан болған киімі шешілі

С: Адамдар мәйітті қалай көтеріп алып жүреді? Ж: Табыт не лақытының төрт жағынан ұстап, тербелетпей, тездетіп жүріп отырады. Көтергісі келген кісі табыттың алдыңғы оң жағын оң иығымен, соңғы оң жағын да оң иығымен көтереді. Сол жағының алдыңғы жағын да, соңғы жағын да сол иықтарына салып көтереді. С: Адамдардың қорымның ішінде отыруларына бола ма? Ж: Иә. Қорымның ішінде отыруға болады. Бірақ табыт адамдардың иықтарынан жерге түсірілгенше отыру мәкруһ. С: Қабір қалай қазылады? Ж: Қабір белге дейін немесе кеудеге дейін қазылады. Тереңірек қазса жақсы. Қабірдің ішінен лақыт ойылып қазылады. Сол қазылғаны абзалырақ. Жер бос боса, жарма түрінде қазса да болады. С: Мәйітті қабірге қалай түсіреді? Ж: Құбыла жағынан түсіріліп, лақытына қойылады. Алып кіргізуші адам: «Бисмиллаһ, уа

С: Мәйітке намаз қалай оқылады? Ж: Мәйітке намаз оқыларда имам мәйіттің кеуде тұсында, жамағат имамның артында тұрады. Жамағаттың үш сап болып тұруына болады. Имам намазды тәкбір алып бастайды. Жамағат та іштерінен тәкбір алады. Бұл тәкбірден кейін Алла Тағалаға мадақ-мақтау айтады. Қаласа Сәнә дұғасын оқиды. Сонан соң екінші тәкбірді алып, Пайғамбарымызға салауат айтады. Үшінші тәкбірден кейін мәйітке, өлі-тірі мұсылмандарға дұға тілейді. Мұнан кейін төртінші рәкәғаттан соң екі жағына сәлем береді. С: : Жаназа намазында мәйіт бала болса қандай дұға оқиды? Ж: «Аллаһуммаажъал ләнә фаратан» деп басталатын дұғаны оқиды. С:Жаназа тәкбірлерінде қол көтеріле ме? Ж: Бірінші тәкбірден басқасында қол көтерілмейді. С: Жаназа намазы оқылу үшін жамағат болуы шарт па? Ж: Шарт емес. Мәйі

С: Кебіндердің түрлері мен мәйітті кебіндеудің жай-жапсары қалай? Ж: Оның жай-жапсары төмендегідей: 1.     Сүннет бойынша ер кісінің кебіні үшеу: изар – шалбар, қамис – көйлегі, лифафа – орамал, лыпасы. Ал, ең аз түрі изар мен лифафа болуы керек. Үзірсіз жағдайда бір ғана киіммен шектелу мәкруһ саналады. 2.     Изар басынан бастап аяқтарына дейін, лифафа да сондай болуы керек. Қамис жеңсіз, қалтасыз мойнынан аяққа дейін болады. 3.     Бұл кебіндерге кемінде үш рет әтір себіледі. Сосын лифафа орамасы төселіп, оның үстіне изар төселінеді. Жуылған мәйіт құрғатылған соң изарға жатқызылады. Басына және сақалына хош иісті әтір суы себіледі. Сәжде жасайтын мүшелер – маңдайы, мұрны, екі алақаны, екі тізесі, табандарына жұпар иіс

С: Мәйіт қалай жуылады? Ж: Мәйтті жуу қаласа тақ санмен, яғни бір, үш, бес немесе жеті рет иіс су себілген кереует секілді арнайы орынға жатқызумен басталады. Әуретіне шүберек қойып, киімдерін шешеді. Дәрет алдырады. Мұнда аузы мен мұрнының іштері жуылмайды. Басы мен сақалы әдемі хош иісті шөппен жуылады. Содан соң сол жағымен жатқызып жуады. Одан кейін оң жағына жатқызып жуады. Сосын мәйітті бір нәрсеге сүйеп отырғызып, ақырын ішін басады. Денесінен бір нәрсе шықса жуады. Бір жуған жерді қайталап жумайды. Содан соң сол жағымен жатқызып, хош иісті өсімдік араласқан сумен жуады. Осылайша үш рет жуылған болады. С: Мәйітті жууға судан басқа нәрсе қолдануға бола ма? Ж: Иә, суға лотос, сабын шөбі сияқты нәрселер салынып қайнатылады. Сабынды пайдаланса да болады. С: Егер бұл нәрселер б

С: Бір кісіге ажал таяғанда не істеу керек? Ж: Кісіге ажал жақындағанда жүзін құбылаға қаратып, шәһәдаттарды айтқызып отырады. Қайтыс болып кетсе сақалын жинап, көздерін жабады. Әйелдің үкімі де солай.

С:Алла Тағала Қағбаны мұсылмандардың құбыласы етті. Ал, осы Қағбаның ішінде намаз оқуға бола ма? Ж: Иә, Қағбаның ішінде намаз оқуға болады. С: Имам Қағбаның ішінде оқып, артында ұюшылардың кейбіреулерінің имамға арқасын беріп оқуына бола ма? Ж: Иә, болады. С: Жүзін имамның жүзіне қаратса намазы дұрыс бола ма? Ж: Мәкруһ блғанымен дұрыс. С: Имамға арқасын беріп тұрған адамның намазы дұрыс бола ма? Ж: Имамның алдында шығып кеткендіктен намазы дұрыс емес. С: Имам Қағбаның сыртында, яғни Харам мешітінде оқып, имамға ұюшылар Қағбаның жан-жағында дөңгеленіп тұрса намаздары дұрыс бола ма? Ж: Иә, намаздары дұрыс. С: Бұл жалпы жамағатқа үкім. Ал, Қағбаға имамнан гөрі жақынырақ тұрғанның намазы қалай болады? Ж: Имам тұрған тұста Қағбаға имамнан гөрі жақын тұрғанның намазы дұры

С: Егер ел шетіне жау тиіп, қауіп күшейсе жамағат пен имам намазды қалай оқиды? Ж: Имам адамдары екі топқа бөледі. Біреуі дұшпанға қарсы ұрысып, екіншісі артында намаз оқиды. Артында тұрғандар бір рәкәғатты толық оқып болған соң дұшпанмен ұрысқа кетіп, екінші топпен орын алмасады. Екінші топ келіп, имамға екінші рәкәғатқа ұйиды. Имам сәлем бергенде бұлар сәлем бермей тұрып кетеді. Сосын алдыңғы топ келіп намаздарын толықтырып оқып алып, майдан шебіне кетеді. Сосын екінші топ келіп намаздарын толықтырып оқиды. С:Егер имам тұрғылықты кісі болса ше? Ж:Онда ол намазын әрбір топпен екі рәкәғаттан төрт рәкәғат етіп оқиды. С: Егер намаз ақшам намазы болса қалай оқиды? Ж: Бірінші топпенекі рәкәғат, екінші топпен бір рәкәғат етіп оқиды. С: Қауіп қатты күшейіп, аттан түсе алмайтындай,

С: Рамазан айында парыз және сүннет намаздарға қосымша оқылатын намаз бар ма? Ж: Пайғамбарымыз (с.а.с.): «Кімде-кім рамазан айында иманды әрі жалбаынған түрде жақсы ораза тұтса, өткен күнәлары кешіріледі. Кімде-кім Рамазан айында иманды әрі жалбарынған түрде намаз оқыса, өткен күнәлары кешіріледі», -деген. Бұл хадистен рамазан айында әдеттегі намаздарға қосымша оқылатын намаз түрі бар екенін аңғаруға болады. С: Рамазан айының түндерінде оқылатын бұл намаздар қалай оқылады? Ж: Имам құптан намазынан соң жамағатпен жиырма рәкәғат намаз оқиды. Әрбір екі рәкәғатта сәлем беріп, бес тәруиха – демалыс жасайды. С: Бұл бес тәруиханы қалай жасайды? Ж: Әрбір төрт рәкәғаттан соң жасалады. Имам аз-кем тәруиха – демалыс жасап отырады. Тәруиха сөзі аздаған демалыс дегенді білдіреді. Көпше түрі

С: Истисқа деген не? Ж: Бұл сөз қуаңшылықта су тілеу дегенді білдіреді. С: Истисқа намазын қалай оқылады? Ж: Бұл намаз шариғатта бар. Бірақ уәжіп емес. Тек дұға, истиғфармен шектелсе де жеткілікті. Пайғамбарымыз (с.а.с.) құрғақшылық уақыттарында истисқа намазын оқыған. Ал, кейде жұма намазында мінберде Алладан жаңбыр тілеп, дұға жасаған. С: Фиқһ кітаптарында Әбу Ханифаның истисқа намазында белгілі бір сүннет үлгісі жоқ деген пікірі келтірілген. Мұның мағынасы не? Ж: Оның мағынасы истисқада намаз оқылуы сүннет муәккәда емес, онда кейде дұға ету де жеткілікті дегенді білдіреді. С: Имам адамдармен бірге истисқа намазын оқығанда не істейді? Ж: Имам адамдармен бірге қала не ауылдың сыртына алаңқайға Алладан қорыққан, тіленген күйде шығады. Сол жерде жамағат болып намаз оқиды. Им